“We willen nog meer inzetten op hergebruik en herstel”
Na een kleine daling in 2022, gingen de inzamelcijfers in 2023 opnieuw in stijgende lijn. Met 127.000 ton ingezamelde elektro en lampen zitten we terug op het niveau van het recordjaar 2021. Extra inspanningen rond hergebruik en herstel leveren ook mooie resultaten op, zeggen CEO Eric Dewaet en voorzitter Bruno Vermoesen. En daar zitten de nieuwe missie, visie en structuur voor iets tussen.
Bruno Vermoesen: “Voor mij is hét sleutelmoment van het voorbije jaar de invoering van de nieuwe structuur – één vzw met zes divisies. Onze leden – producenten en invoerders van elektroapparaten – waren enthousiast om zich te engageren. We werken nu in een eenvoudigere structuur die ons toelaat om snel inhoudelijk tot de essentie te komen. Die kans grijpen onze leden met beide handen aan. Ons doel om echte partnerships te vormen, een wij-verhaal vorm te geven, vind ik alvast geslaagd. We zijn bijvoorbeeld ook overgeschakeld naar een eerlijker, prestatiegericht vergoedingssysteem voor chartristen.”
Eric Dewaet: “We zijn heel blij met de positieve reacties van onze stakeholders over de samenwerking en open communicatie van Recupel. Op het jaarlijkse stakeholderoverleg kregen we daarover felicitaties van de aanwezigen. Nog iets dat ik nooit zal vergeten: het bezoek van koning Filip aan de COMET Groep, een van onze recyclagepartners. De koning kreeg een kijkje achter de schermen en bracht zelf oude elektro mee om in een inzamelbox te deponeren.”
Bruno Vermoesen: “Onze leden zijn enthousiast om zich te engageren voor onze nieuwe structuur. Fijn om te zien!”
Recupel heeft sterk ingezet op hergebruik en herstel. Merken jullie al resultaten?
Vermoesen: “We hebben veranderingen doorgevoerd die lonen voor levensduurverlenging van elektro. In dat opzicht kijken we ook positief terug naar onze nieuwe missie en visie, met een duidelijke verankering van herstel en hergebruik. Er verandert veel in de maatschappij en Recupel evolueert mee. Denk maar aan wetgevende initiatieven zoals de Europese Green Deal. Ook dit jaar trekken we de lijn voor hergebruik en herstel door met de oprichting van een specifieke werkgroep van producenten van elektronische apparaten.”
Dewaet: “Er is over het algemeen opvallend meer interesse voor hergebruik en herstel. De circulaire economie leeft echt onder de mensen. In 2023 namen we het officieel in onze nieuwe missie op om dat te stimuleren. Fijn om te zien dat dat ook mooie resultaten oplevert. In 2023 steeg het totale hergebruik met 38%: van 4.900 ton in 2022 naar 6.700 ton. Het gaat om cijfers die HERW!N en Ressources rapporteren, samengeteld met de cijfers van leden en chartristen.”
“Om hergebruik en herstel te bevorderen moeten we er bovendien voor zorgen dat afgedankte toestellen zorgvuldig behandeld worden. Bewarend inzamelen noemen we dat. Dat start in het recyclagepark, waarvoor we samenwerken met Repair&Share om de apparaten netjes te stapelen op rolkooien. Nadien zorgen onze partners voor het transport, zodat de toestellen ook tijdens dat proces niet beschadigd raken. Als we op die manier aan de bron al selecteren op hergebruik, kunnen we een kwaliteitsvolle instroom van goederen bevorderen.”
Vermoesen: “We kregen al veel positieve reacties van de kringloopwinkels. Dat we hergebruik bij het brede publiek promoten, appreciëren ze ook enorm.”
Eric Dewaet: “Als we aan de bron al selecteren op hergebruik, kunnen we een kwaliteitsvolle instroom van goederen bevorderen.”
Waren er nog meer aandachtspunten in 2023?
Dewaet: “Jazeker, recyclage bijvoorbeeld. Het gaat voornamelijk om het percentage in gewicht dat verwerkers kunnen herwinnen als grondstof, maar ook de kwaliteit is daarbij een belangrijk kenmerk. Metalen zoals koper, aluminium en ijzer kunnen bijvoorbeeld redelijk makkelijk hergebruikt worden. Kunststoffen zijn moeilijker te recycleren met dezelfde kwaliteit. Daar is een grotere wisselwerking nodig tussen producenten, verwerkers, onderzoeksinstellingen …”
Vermoesen: “Over recyclaat moeten we sowieso nadenken. De hoeveelheid gerecycleerde inhoud wordt een belangrijk element van de vernieuwde Ecodesign-verordening van de Europese Unie die eraan komt. Productontwerpers zullen meer dan waarschijnlijk de verplichting krijgen om een nader te bepalen percentage gerecycleerde kunststof te gebruiken. Voor producenten wordt dat een uitdaging. Er moet meer recyclaat op de markt komen dat bovendien van hoogwaardige kwaliteit is. Daar zijn we vandaag nog niet.”
“Iets helemaal anders dat ik nog graag in de verf zet: de partnerschappen die producenten en kringloopcentra opzetten met werkgevers uit de sociale sector. Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt herstellen toestellen die mensen met een klein budget opnieuw kunnen aankopen. We hebben het voorbije jaar de volledige waardeketen van Recupel in kaart gebracht: inzameling, transport, recyclage, herstel, hergebruik … Meer dan 60% van de medewerkers werkt in de sociale economie, goed voor meer dan 1.000 jobs.”
Wat brengt de toekomst?
Dewaet: “We kijken natuurlijk verder dan 2024. Als we echt circulair gaan werken, moeten we meer kennis bijhouden over onze producten. Daarom testen we momenteel een scanningsapp. We konden al succes boeken met een testproject om lcd- en led-displays via de app te scannen en van elkaar te onderscheiden. Verwerkers moeten die twee types kunnen scheiden, omdat lcd-displays kwik bevatten en dus een ander verwerkingstraject ingaan. Bovendien willen we via de scanningsapp nuttige informatie over de ingezamelde apparaten verzamelen, zoals de leeftijd en de herstelgeschiedenis. Dat kan al een indicatie geven of een toestel nog geschikt is voor hergebruik. We verwachten dat het belangrijk gaat worden om ook mensen op individuele basis te informeren over waar ze met hun afgedankt toestel terechtkunnen. Hoe meer we weten, hoe meer kansen voor circulair gebruik.”
Onze visie
Samen met consumenten en partners bouwt Recupel aan een duurzame en circulaire samenleving door elektrotoestellen en lampen in te zamelen om ze een nieuw leven te geven.
Onze missie
Recupel zorgt in opdracht van de producenten voor de inzameling en verwerking van gebruikte elektrotoestellen en lampen. Samen met een breed netwerk van partners stimuleren we herstel en hergebruik en organiseren we kwalitatief hoogstaande recyclage. Zo verlagen we samen ons verbruik van grondstoffen en energie.