Herstel en hergebruik voorop
Met projecten rond circulaire businessmodellen en deelsystemen helpt Repair&Share de drempels voor herstel en hergebruik weg te nemen. Een missie waar Recupel mee de schouders onder zet.
“Van de elektrische toestellen die vandaag ingezameld worden voor recyclage, is 40% eenvoudig te herstellen. Toch worden die toestellen zelden hergebruikt”, vertelt Ward Dumon, coördinator van het project Repair zkt Hub bij Repair&Share. Dumon heeft uitgebreide ervaring met herstellen. Hij startte in 1989 op de centrale serviceafdeling van Philips en in 1994 zette hij de stap naar zelfstandig tv-hersteller. In 2000 nam hij Servilux over, een herstelbedrijf waar hij 22 jaar lang aan het hoofd stond. 160 medewerkers herstellen er huishoudelijke apparaten – bij klanten thuis of in werkplaatsen. Uitbreidingen naar Luxemburg en Nederland zijn maar enkele van de successen van Servilux.
Dat herstellingen een succesvol businessmodel zijn, heeft Dumon dus wel bewezen. Die ervaring nam hij mee naar Repair&Share, waar hij projecten opzet die de levensduur van producten verlengen. Daarvoor werken hij en zijn collega’s samen met bedrijven, burgerinitiatieven en professionele herstellers. Een voorbeeld is de Repair-kaart op de website. Mensen vinden er professionele herstellers of een Repair Café in hun buurt.
Mentaliteitsomslag
“Klassieke businessmodellen zijn traditioneel niet opgezet in functie van herstel, levensduurverlenging en hergebruik”, legt Dumon uit. “Daarom is een rechtvaardige prijsverhouding tussen nieuwkoop en reparatie een van onze strijdpunten. Herstellingen zijn vaak ingewikkeld en tijdrovend omdat producten daar niet noodzakelijk voor ontworpen zijn. Wisselstukken zijn relatief duur of je hebt specifiek gereedschap of diagnosesoftware nodig. Professionele herstellers kunnen in die zin moeilijk opboksen tegen nieuwkoop-prijzen.”
“Anderzijds betalen we voor nieuwe producten niet altijd een faire prijs. Denk bijvoorbeeld aan de milieukost van de productie en het transport. De balans tussen de kostprijs van reparatie en nieuwkoop moet realistischer. De beleidsvoorstellen die wij doen, gaan onder meer over de repaircheque en de verplichting om (tweedehands)onderdelen aan te bieden. Ook een taxshift is een mogelijke oplossing: het gebruik van primaire grondstoffen zwaarder belasten dan circulaire activiteiten.”
Recupel-huisje
Eind 2020 ging het project Repair zkt Hub van start. Samen met 22 partners, waaronder Recupel, wil Repair&Share de herstelcapaciteit bij sociale ondernemingen en circulaire spelers versterken. Ze zetten in op drie pijlers: tewerkstelling en opleiding, onderzoek van productstromen en nieuwe businessmodellen voor herstel. Het project krijgt financiële steun van het Departement Werk & Sociale Economie van de Vlaamse overheid en van Vlaanderen Circulair.
Dumon: “Binnen de pijler productstromen biedt Recupel logistieke ondersteuning in het proefproject Bewarend Inzamelen. Het doel: herbruikbaar en herstelbaar elektro inzamelen op recyclageparken. Daarvoor investeert Recupel in communicatie en in de inrichting van het ‘Recupel-huisje’, waar bezoekers nog bruikbare apparaten in rolkarren kunnen plaatsen. Zo maken ze meer kans op herstel en hergebruik dan wanneer ze in één grote boxpallet op elkaar gestapeld worden met kans op schade. De kringloopwinkels halen de toestellen op, herstellen ze eventueel en bieden ze opnieuw te koop aan. Afspraken en vergoedingen voor logistiek en herverkoop worden door Recupel vastgelegd in samenwerkingscontracten.”
Herstel Eerst
Het project loopt nog volop. “In 2023 willen we het aantal deelnemende recyclageparken uitbreiden”, aldus Dumon. Tegelijk worden er nieuwe initiatieven uitgerold. “Begin dit jaar hebben we het VLAIO-project Herstel Eerst opgestart, waarin Recupel weer een waardevolle rol opneemt. Het doel is om de levensduur van klein elektro te verlengen door herstel als eerste optie aan te bieden.”